VERİMLİ ÇALIŞMA
Verimli çalışmak; zamanınızı hedefleriniz doğrultusunda etkili bir şekilde kullanmaktır. Bilinçsizce çok çalışmaktansa verimli çalışma yollarını bilerek etkin çalışmak ve zamanı etkin kullanmak, sizi daha başarılıkılar.
Verimli çalışmanın en önemli ön koşulu, kişinin beden ve ruh sağlığının yerinde olmasıdır. İç huzursuzluklarımız, bedensel ve zihinsel yorgunluğumuz verimli çalışmayı olumsuz yönde etkiler. Bununla birlikte, öğrenmeye karşı istek ve olumlu tutum, ders çalışma motivasyonu ve gerçekçi beklentiler de önemli etkenlerdendir..
ÖĞRENME NASIL GERÇEKLEŞİR
Öğrenme bilgiyi algılama, kaydetme, hatırlama ve kullanma sürecidir. Bilgiler, duyulara gider, kısa süreli hafızada toplanır. Kısa süreli hafızamızda önemli ve önemsiz, anlamlı ve anlamsız birçok veri toplanır. Bunların arasından tekrar ettiklerimiz, bizim için duygusal olarak anlamlı olanlar ve zihnimizdeki diğer bilgilerle bağ kurabildiklerimiz uzun süreli hafızaya aktarılır. En sonunda, hatırlama gerçekleşir.
Nasıl öğrendiğinizi bilmek, dersi dinlerken ve çalışırken işinizi kolaylaştırır. Hepimiz öğrenirken farklı duyularımızı kullanırız; bazılarımız dinleyerek, bazılarımız okuyarak daha iyi öğrenir. Önemli olan kendi öğrenme biçimimizde hangi duyumuzun daha etkin olduğunu fark etmek ve daha kaliteli bir öğrenme için diğer duyularımızı da etkin hale getirmektir.
ÖĞRENME NASIL GERÇEKLEŞİR
Tekrar: Bilgileri uzun süreli hafızamıza kodlamamızı ve pekiştirmemizi sağlar. Hatırlamayı kolaylaştırmak için belli aralıklarla tekrar yapmak çok önemlidir.
Anlamlandırma: Yeni bilgileri geçmiş yaşantılarımızla kazandığımız eski bilgilerle ilişkilendirmemiz esasına dayanır. Gelen bilgiler olduğu gibi değil, değişikliğe uğrayarak uzun süreli hafızamızakodlanır.
Örgütleme: Yeni bilgileri bir araya getirerek kendi ön bilgilerimize göre yeniden düzenleme esasına dayanır. Genellikle anlamlandırma stratejisi ile aynı anda kullanılır. Bir metnin ana ve yan fikirlerinin çıkartılması, bilgilerin sınıflanması, grafikle gösterilmesi gibi.
ETKİLİ ÖĞRENME VE ÇALIŞMA İLKELERİ
· Önemli olan çok çalışmak değil, kendinize uygun etkili ve doğru çalışmayı keşfetmektir.
· En verimli saatlerinizi zor öğrendiğiniz konular içinayırın.
· 24 saatinizi ve 7 gününüzü verimli kılmak için mutlaka planlayın. Yaptığınız planı görebileceğiniz bir yere asarak, kendinizi değerlendirin. Yaptığınız plana uyamadıysanız suçluluk duymak yerine, durumunuzu yeniden değerlendirip yeniden başlayın.
· Veriminizi azaltan etkenleri tespit edin ve ortadan kaldırmayaçalışın.
· Derslerle sosyal etkinlikler arasında mantıklı bir denge kurun. Kendinize zaman ayırın.
VERİMLİ ÇALIŞMAK İÇİN ÖNERİLER
Verimli okuma için:
· Gözlerin bir heceye takılması, sık sık geriye dönmek, dudak kıpırdatarak okumak ve yavaş okumak veriminizi düşürür. Bu yüzden kendinize belirli bir süre koyun ve hızlı okumayaçalışın.
· Okurken ana düşünceye ulaşmayaçalışın.
· Okuma sırasında her cümleyi ezberlemeye çalışmaktan, önceki cümleleri hatırlayıp hatırlamadığınızı test etmektenkaçının.
· Okumanız bittikten sonra ya da elinizdeki metin bir kitapsa bir bölümü bittikten sonra kendinize ne anladığınızı anlatın. Gerekiyorsa bazı yerleri yenidenokuyun.
Etkin dinleme için:
· Dinleyeceğiniz konu ile ilgili önceden hazırlık yapmak (ders materyaline göz atmak, konu hakkında kısa bir araştırma yapmak, kendi bilgilerinizi hatırlamaya çalışmak) dinlerken konudan kopmanızıengelleyecektir.
· Dinleme sırasında pasif değil aktif olun. Anlatılanları zihninizde canlandırmaya, sorular üretmeyeçalışın.
· Not alın. Söylendiği şekilde yazmak yerine duyduğunuzu kendi cümlelerinizle yeniden organize ederek yazmak hem öğrenmenizi güçlendirir hem de sonradan notlarınızı çalışmak daha kolayolur.
· Önemli bir bilgiye işaret eden ipuçlarına dikkatedin.
· Hayallere daldığınızda "nasıl olsa kaçırdım" deyip tamamen kopmak yerine, yakaladığınız yerinden dinlemeye devamedin.
Dikkati yoğunlaştırmak için:
· Önemli ve önemsiz birçok sorunun zihni oyalaması, duygusal ve bedensel sorunlar, ayrıntılara takılmak, etrafta dikkat dağıtan uyaranların bulunması, düzensiz ve amaçsız çalışma ve öğrenilecek olan bilgilerin sistemsiz, zor ve karışık olması dikkati dağıtan başlıca nedenlerdir. Dikkatinizi yoğunlaştırmaya çalışmadan önce hangi nedenle dağıldığını belirleyin ve önlemlerinizi ona görealın.
· Çalışma ortamını en rahat odaklanabileceğiniz şekildedüzenleyin.
· Çalışmadan önce çalışmanın amacı ve anlamı üzerinedüşünün.
· Net ve ulaşılabilir hedefler saptayın. Zor parçaları bölümlereayırın.
· Ara ara 5-15 dk'lık dinlenmelerkoyun.
· Hayal kurmaya başladığınızı fark ederseniz ya bunu ödül olarak dinlenme aralığınıza erteleyin ya da hayalinizi bitirince dersinize dönün. Hayalinizi bitiremiyorsanız kalkıp dolaşın veya fiziksel egzersizleryapın.
· Zihninizi sınavla veya gelecekle ilgili endişeler kaplarsa "bu düşünceler benim çalışmamı kolaylaştıracak mı, bana yardımcı oluyor mu?" diye sorun "hayır" cevabını veriyorsanız, bunları bir kenara bırakın ve çalışmaya devamedin.
· Stresinizin çalışmayı engelleyici düzeye ulaşmasına izinvermeyin.
(Not: Bu konuda daha fazla bilgi için "Konsantre Olamıyorum" broşürüne göz atabilirsiniz.)
Hatırlamak için:
· Başta ve sonda öğrenilenler, göze çarpan kelimeler, isimler, canlı tasvirler, değişik tanımlamalar daha çok akıldakalır.
· Bilgiyi kendi cümlelerinizle ifade etmek, daha önce öğrendiklerinizle ve kendi yaşam deneyimlerinizle bağlar kurmak hatırlamayıkolaylaştırır.
· Tekrar yapılmazsa öğrenilenlerin, 1 saat sonra % 30'u, 9 saat sonra % 80' iunutulur.
o En verimli çalışma yöntemi, öğrenme seanslarını 20-40 dk. olacak şekilde düzenlemek, her seansın sonrasında da mutlaka 10 dk. tekrar etmektir. Bir öğrenme seansından sonra verilen ara sırasında, beyin öğrenilenleri ayırıp yerleştirirken hatırlama eğrisiyükselir.
o Tekrar mekanik bir şekilde değil, anlamlar ve metinle bağlantılar kurularak yapılmalıdır.
o Anlatmak faydalı bir tekrardır ancak en faydalı tekrar yazarakyapılandır.
Verimli çalışma konusunda daha fazla rehberliğe ihtiyaç duyuyorsanız yada çalışamamanızın başka bir psikolojik sorun ile ilgili olduğunu düşünüyorsanız bir uzmandan yardım alabilirsiniz.